پنج سناریوی ترسناک درباره هوش مصنوعی

هوش مصنوعی علاوه بر جنبه‌های مثبت، دارای عوارض منفی و ناخواسته نیز هست که حذف مشاغل، بروز جنگ و نژادپرستی از آن جمله است.

امروزه هوش مصنوعی به یکی از کلیدواژه‌های اصلی جهان دانش و فناوری تبدیل شده است.

شرکت‌های مختلف در اقصی نقاط جهان، می‌کوشند این فناوری را کاربردی‌تر کرده و آن را بیش از پیش به زندگی روزمره انسان‌ها وارد کنند.

به عبارت دیگر این فناوری آرام آرام به مرحله بلوغ خود نزدیک می‌شود و طبق برخی آمار، گفته می‌شود بازار هوش مصنوعی تا سال 2022 بالغ بر 4 تریلیون دلار ارزش خواهد داشت.

به گزارش سرویس اخبار جدید تکنولوژی از رایورز، وب سایت شبکه خبری CNBC به پنج سناریوی ترسناکی که شاید هوش مصنوعی برای انسان‌ها رقم بزند، اشاره کرده است:

1. بیکاری گسترده

یکی از نگرانی‌های اصلی نسبت به رواج استفاده از ابزار هوشمند، بیکار شدن انسان هاست.

در واقع از دیرباز، حذف مشاغل، از جمله بزرگترین دغدغه‌های مرتبط با هوش مصنوعی به شمار می‌رود.

این در حالی است که طرفداران هوش مصنوعی می‌گویند فناوری مزبور باعث ایجاد نوع جدیدی از شغل‌ها خواهد شد زیرا پیشرفت فناوری، نیاز به مهندسان و توسعه‌گران آشنا با موضوع دارد و همین، آمار اشتغال‌زایی را بالا می‌برد.

پیش‌بینی‌های گارتنر نیز حاکی از آن است که هوش مصنوعی تا سال 2020 بالغ بر 2.3 میلیون شغل ایجاد می‌کند و 1.8 میلیون شغل را نیز از بین می‌برد: کفه ترازو، به نفع اشتغالزایی سنگینی می‌کند.

2. جنگ

موضوع ربات‌های قاتل یا سلاح‌های خودمختار امروزه دیگر چندان عجیب و غریب نیست.

این اصطلاحات که قبلاً در مرکز داستان فیلم‌هایی مانند ترمیناتور یا جنگ ستارگان قرار داشت، اکنون فقط محدود به داستان‌های علمی تخیلی نیست و چه بسا به زودی از جبهه‌های جنگ واقعی سر در آورد.

ایلان ماسک که به دلیل مخالفت‌هایش با هوش مصنوعی شهره است، می‌گوید این فناوری می‌تواند جنگ جهانی سوم را آغاز کند.

اگر چه برخی کارشناسان این ترس را غیرواقعی می‌دانند ولی جالب اینجاست که در اوایل همین امسال، موسسه رند (Rand) وابسته به وزارت دفاع آمریکا، ضمن تحقیقات خود هشدار داد که تا سال 2040، هوش مصنوعی به کار رفته در ابزار نظامی ممکن است به بروز جنگ هسته‌ای منجر شود.

3. ربات‌های پزشک

اگر چه امروزه کاربرد هوش مصنوعی در شناسایی و درمان برخی بیماری‌ها پوشیده نیست ولی کارشناسان نسبت به حجم بالای داده‌های سلامتی کاربران که می‌تواند بعضاً مورد سوءاستفاده قرار گیرد نگرانند.
علاوه بر این، عملکرد هوش مصنوعی در برخی بیماری‌ها نامشخص و مبهم است.

مثلاً بنا به گفته یک استاد دانشگاه در ادینبرو، یک اپلیکیشن تشخیص پزشکی، می‌تواند مشکلات قلبی را به خوبی تشخیص دهد ولی همین برنامه شاید در تشخیص برخی سرطان‌های نادر اشتباه کند و از آن طرف، داروهای اشتباهی تجویز نموده و در نهایت جان بیمار را به خطر اندازد.

4. برادر بزرگ

در رمان ۱۹۸۴، برادر بزرگ یا همان Big Brother، نماد و چهره نظام حکومتی است که به شیوه‌های گوناگون، بر زندگی طبقات مختلف مردم، نظارت و کنترل دارد.

کارشناسان بابت این موضوع که هوش مصنوعی بتواند تک تک افراد جامعه را تحت کنترل خود بگیرد، احساس نگرانی می‌کنند.

نمونه کوچک آن را می‌توان در چین سراغ گرفت: امروزه در شهرهای مختلف چین، از ترکیب هوش مصنوعی و فناوری تشخیص چهره برای کاهش جرم و جنایت استفاده می‌شود.

البته کاهش آمار جنایت، امر مطلوبی است ولی سرک کشیدن بی‌حساب به زندگی خصوصی شهروندان، خیر.

طبق بررسی‌های نیویورک تایمز، در حال حاضر 200 میلیون دوربین مدار بسته در چین فعال است و با توجه به سرمایه‌گذاری‌های عظیم این کشور در فناوری هوش مصنوعی، گفته می‌شود تا سال 2030، چین رهبری این نوع فناوری در جهان را در دست خواهد گرفت.

شرکت SenseTime که از آن به عنوان ارزشمندترین شرکت حوزه هوش مصنوعی یاد می‌شود، تحت کنترل کمپانی علی بابا قرار دارد و خدمات زیادی در زمینه نظارت آنی ویدیو و کمک به اداره جامعه، به دولت چین نموده است.

SenseTime در وب‌سایت خود گفته، از سال 2017 اداره امنیت عمومی منطقه گوانگژو توانسته با کمک فناوری این شرکت، 2000 مظنون را شناسایی کند.

5. تبعیض

اگر خاطرتان باشد دو سال پیش چت بات Tay مایکروسافت افتضاح زیادی به بار آورد.

این ربات مبتنی بر هوش مصنوعی، پیام‌های نامناسب، شیطنت‌آمیز و نژادپرستانه‌ای از خود تولید می‌کرد که باعث تعجب و اعتراض دیگران شده بود.

مثلاً وی در پیام‌هایی در توییتر، ضمن حمایت از هیتلر، به مردم مکزیک توهین کرده بود.

هر چند هدف مایکروسافت از خلق Tay، بررسی قابلیت سیستم‌های هوش مصنوعی بود ولی مایکروسافت عملاً مجبور شد علاوه بر حذف این ربات از توییتر، به طور رسمی از تمامی کاربران عذرخواهی کند.

در آن زمان، موضوع ربات بی‌ادب تا حدودی فیصله یافت ولی نگرانی کارشناسان در این خصوص فروکش نکرد.

برخی صاحب‌نظران بر این باورند که نژادپرستی و تبعیض، یکی از عواقب غیرمنتظره استفاده از فناوری‌های نوین است.

آنها می‌گویند هوش مصنوعی می‌تواند این قابلیت را پیدا کند که با توجه به فاکتورهایی همچون مذهب، جنسیت، نژاد و قومیت، واکنش‌های متفاوتی ابراز نماید.

سیستم‌ ترمز خودکار اضطراری AEB چیست و چگونه کار می‌کند؟

 امروزه یکی از شایع‌ترین نوع تصادفات در جاده‌ها و خیابان‌ها برخوردهای دو خودرو پشت سر هم به یکدیگر است. این گونه تصادفات معمولا ناشی از عدم تمرکز لحظه‌ای راننده‌ای است که به دنبال خودروی جلویی هستند. این نوع تصادفات به دلیل تکرار رخداد و شدت احتمالی که در بر دارند، تاثیر بسزایی نه‌تنها بر ایمنی جاده‌ای بریتانیا بلکه بر حق بیمه‌های شرکت‌های بیمه خودرو نیز داشته‌اند. اخیرا اما فناوری جدیدی به نام AEB به کمک آمده تا از تعدد این گونه تصادفات در جاده‌ها بکاهد. در زیر توضیحی در خصوص مفهوم AEB و چگونگی عملکرد آن آمده است.

بزرگ‌ترین نوآوری در ایمنی پس از اختراع کمربند ایمنی!

تصادفات اصطلاحا «سر به پشت» عمدتا در شرایط ترافیکی متراکم در داخل شهر یا اتوبان‌ها رخ می‌دهد. شدت این نوع تصادف زمانی بیشتر می‌شود که هر دو خودرو با فاصله‌ای بسیار نزدیک و سرعت زیاد حرکت کنند یا راننده تعقیب‌کننده در کم کردن سرعت پیش از برخورد ناکام بماند. این نوع تصادف زمانی حتی جدی‌تر هم خواهد شد که یک خودرو عابر پیاده‌ای را ندیده و به وی برخورد کند. در همه این حالات، فناوری AEB می‌تواند خطر را کاهش دهد. سیستم‌های Autonomous Emergency Braking) AEB) (ترمز اضطراری خودکار غیر‌ارادی) برای پیشگیری از این گونه تصادفات در نظر گرفته شده‌اند که موجب کاهش خطر مرگ و نقص عضو در تمامی این سناریو‌ها می‌شوند. Active City Stop از شرکت فورد، Forward Emergency Braking شرکت نیسان و نیز سیستم City Safety شرکت ولوو از جمله سیستم‌های AEB هستند که هم‌اکنون توسط این شرکت‌ها برای خودروها ارائه می‌شوند.

به موجب یک پژوهش از سوی اتحادیه اروپا که در آن ادعا شده بود با بهره‌گیری سراسری از سیستم‌های ترمز اتوماتیک می‌توان از 5هزار مرگ و 50هزار جراحت شدید حاصل از تصادفات جلوگیری به عمل آورد، مصوبه‌ای به اجرا درآمد که براساس آن استفاده از این سیستم‌ها در تمامی خودروهای تجاری فروخته شده پس از تاریخ اول نوامبر 2015 اجباری شد. متاسفانه چنین مصوبه‌ای برای خودروهای سواری در نظر گرفته نشده و خودروسازان نیز با وجود اعلام این دستاورد به‌عنوان بزرگ‌ترین نوآوری در ایمنی پس از اختراع کمربند ایمنی از سوی اکثر صاحب‌نظران صنعت خودرو، در به کارگیری AEB بسیار کند عمل می‌کنند.

اگر تمایل دارید بدانید خودروسازان چقدر در این زمینه کند عمل کرده‌اند، ابتدا بهتر است بدانید نخستین سیستم AEB در نمایشگاه خودرو دیترویت در سال 1996 (تقریبا 20 سال پیش از آغاز به‌کارگیری آنها در خودروهای معمولی خانوادگی) معرفی شد. امروز اما با وجود اینکه بسیاری از خودروسازان از این فناوری برخوردارند اما بیشتر به آن به‌عنوان یک جنبه تجملی و امکانات اضافه سفارشی خودرو نگاه می‌کنند تا یکی از الزامات استاندارد ایمنی خودرو.

چه خودروهایی از این فناوری بهره‌مند هستند؟

سازمان‌هایی چون Euro NCAP که یک تست‌کننده تصادفات مستقل به شمار می‌رود تلاش‌های زیادی در جهت مجبور کردن خودروسازان به استفاده از این سیستم‌ها در خودروهای‌شان کرده‌اند. آنها با قراردادن AEB به‌عنوان یکی از الزامات کسب رتبه‌بندی پنج ستاره ایمنی، نقش رقابتی-تجاری بزرگی در برتری دادن به خودروهای دارای AEB ارائه کردند و حالا تولیدکنندگان به سرعت در تب و تاب اجرای این الزامات هستند.

در نتیجه این فعالیت‌ها، در حال حاضر گمان می‌رود حدود 95 درصد خودروهای در حال فروش در بریتانیا یا به‌طور استاندارد از AEB برخوردارند یا آن را در لیست امکانات اختیاری خود قرار داده‌اند و می‌توان گفت پس از یک شروع شدیدا کند از سوی خودروسازان، کم‌کم استفاده از این سیستم‌ها به سوی همه گیر شدن پیش می‌رود.

این سیستم چگونه کار می‌کند؟

درست مانند جدیدترین سیستم‌های انطباق‌پذیر کنترل سرعت (ACC) (کروز کنترل)، سیستم‌های AEB نیز از طریق حسگر‌های رادار (و بعضا لیزر) کار می‌کنند که سطح پیش رو را برای تشخیص موانع احتمالی اسکن می‌کنند. در واقع هر دو سیستم ACC و AEB معمولا از حسگرهای مشابهی استفاده می‌کنند؛ البته برخی سیستم‌های AEB از یک دوربین برای تشخیص عابرین پیاده در کنار مسیر خودرو نیز بهره می‌گیرند.

جهت تحلیل آنی خطر برخورد، از الگوریتم‌های پیچیده‌ای استفاده می‌شود و سیستم AEB در وهله اول با ایجاد صداها و چراغ‌های هشدار‌دهنده احتمال بروز خطر را آشکار می‌کند و سپس در صورت عدم واکنش به موقع راننده از حداکثر نیروی ترمز جهت جلوگیری از برخورد استفاده می‌کند.

شایان ذکر است که اگر درست پیش از برخورد، با سرعت بالایی در حال حرکت باشید، سیستم ترمز اضطراری در نهایت می‌تواند بخشی از سرعت شما را پیش از بروز برخورد کاهش دهد. در سرعت‌های پایین‌تر درون شهری اما احتمال جلوگیری کامل از برخورد بالاتر خواهد بود.